Άδεια Δημόσιας Χρήσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Άδεια Δημόσιας Χρήσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Όνομα	Άδεια Δημόσιας Χρήσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση - European Union Public License (EUPL)
Έκδοση	1.1 (9 Ιανουαρίου 2009)
Δημιουργός - Εκδότης	Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Copyleft	Ναι

Η Άδεια δημόσιας χρήσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (στα Αγγλικά: EUPL ακρωνύμιο του European Union Public License) είναι η πρώτη Ευρωπαϊκή Άδεια Ελεύθερου/Ανοικτού Λογισμικού (στα Αγγλικά: F/OSS ακρωνύμιο του European Free/Open Source Software).

Η άδεια δημιουργήθηκε και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι διαθέσιμη στις 22 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ισάξια εγκυρότητα σε κάθε μια από αυτές.

Η τελευταία έκδοσή της (EUPL v.1.1) εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 9 Ιανουαρίου 2009.

Ορισμός

Η EUPL είναι άδεια copyleft κύριο χαρακτηριστικό της οποίας είναι η υποχρέωση αναπαραγωγής του λογισμικού βάσει των όρων της άδειας. Η άδεια ισχύει για κάθε λογισμικό που καθίσταται διαθέσιμο βάσει των όρων της. Απαγορεύεται κάθε άλλη χρήση του έργου εκτός από εκείνες που προβλέπονται από την ίδια την άδεια. Διαθέσιμο καθίσταται το πρωτότυπο έργο όταν ο χορηγός της άδειας έχει θέσει την ακόλουθη σημείωση αμέσως μετά την ανακοίνωση για τα πνευματικά δικαιώματα επί του πρωτότυπου έργου :

"Αδειοδοτείται υπό τους όρους της EUPL"

ή έχει εκφράσει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο την πρόθεσή του να χορηγήσει άδεια υπό τους όρους της EUPL.

Η επιλογή της άδειας είναι σκόπιμο να αναφέρεται όπου περιέχεται το λογισμικό ( π.χ. στον σχετικό ιστότοπο). Ο πηγαίος κώδικας πρέπει κατά προτίμηση να παραπέμπει στην άδεια ή να την περιέχει.

Λογισμικό που διανέμεται βάσει των όρων της EUPL διανέμεται «ΩΣ ΕΧΕΙ», εκτός άν υπάρχει άλλη πρόβλεψη στο εφαρμοστέο δίκαιο ή υπάρχει άλλη έγγραφη συμφωνία.

Ιστορικό

Το πρώτο σχέδιο της άδειας (EUPL v.0.1) παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2005 οπότε και διοργανώθηκε δημόσια συζήτηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η δημόσια διαβούλευση με τους προγραμματιστές και τους χρήστες ήταν ιδιαίτερα παραγωγική και οδήγησε σε πολλές βελτιώσεις του σχεδίου της άδειας καθώς 10 από τα 15 άρθρα της τροποποιήθηκαν. Με βάση τα αποτελέσματα της δημόσιας αυτής διαβούλευσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπόνησε το τελικό σχέδιο της άδειας (EUPL v.1.0), το οποίο εγκρίθηκε επίσημα με απόφαση της 9ης Ιανουαρίου 2007, σε τρεις γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά ). Με μια δεύτερη απόφαση της 9ης Ιανουαρίου 2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την άδεια και στις υπόλοιπες επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Με μια τρίτη απόφαση της 9ης Ιανουαρίου 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την αναθεωρημένη έκδοση της άδειας και στις 22 επίσημες γλώσσες (EUPL v.1.1).

Ορισμένες εφαρμογές που αναπτύχθηκαν από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπής (π.χ. CIRCA, IPM, eLink) έχουν ήδη δημοσιευθεί σύμφωνα με την EUPL.

Σκοπός

Η επιλογή να δημιουργηθεί νέα άδεια - όταν μάλιστα υπάρχει πληθώρα αδειών ΕΛ/ΛΑΚ - είναι συνυφασμένη με την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ληφθεί υπόψη τόσο το δίκαιο της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης όσο και το δίκαιο των Κρατών μελών. Επιπλέον, για την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν σημαντικό να διατυπωθεί η άδεια σε περισότερες γλωσσικές αποδόσεις, σε αντίθεση με τις περισσότερες γνωστές άδειες οι οποίες είναι διατυπωμένες σε μία μόνο γλώσσα.

Αρχικός στόχος της EUPL είναι η διαμόρφωση ενός νομικού πλαισίου τόσο για την από κοινού χρήση λογισμικού όσο και για την διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης του έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των δημοσίων διοικήσεων στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Η δημιουργία του κοινού αυτού πλαισίου επιτρέπει παράλληλα την αποφυγή της εφαρμογής διαφορετικών αδειών σε κάθε Κράτος μέλος της Ένωσης ενδεχομένως ασύμβατων μεταξύ τους. Υπ' αυτό το πρίσμα, την άδεια χαρακτηρίζει, σε κάποιο βαθμό, μια ενοποιητική συνισταμένη.

Έτσι, η EUPL μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την δημόσια διοίκηση κάθε Κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί από ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, πολίτες ή επιχειρήσεις που εκτιμούν ότι η EUPL είναι πρόσφορο νομικό μέσο για την διανομή του λογισμικού τους.

Η χρήση, ωστόσο, της EUPL από μια ευρύτερη κοινότητα δεν αποκλείεται. Αντίθετα, την προοπτική αυτή ενισχύει τόσο η ουδέτερη διατύπωση του κειμένου όσο και ο διεθνής χαρακτήρας της άδειας.

Χαρακτηριστικά

Η άδεια έχει τα εξής κύρια χαρακτηριστικά:

έχει διεθνή χαρακτήρα και χορηγείται δωρεάν
λαμβάνει υπόψη την αρχή της γλωσσικής πολυμορφίας, όπως αυτή αναγνωρίζεται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
έχει την ίδια δεσμευτική ισχύ σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
λαμβάνει υπόψη της τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την πολυμορφία της νομοθεσίας, τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και κάθε κράτους μέλους
εξασφαλίζει την αντιμετώπιση ζητημάτων συμβατότητας με τις πλέον διαδεδομένες συναφείς άδειες
επιβεβαιώνει την δυνατότητα σύναψης συμπληρωματικών συμφωνιών με σκοπό την παροχή υπηρεσιών
προβλέπει την υποχρέωση των διαδοχικών δημιουργών να εγγυώνται ότι τα εκχωρούμενα πνευματικά δικαιώματα είτε τους ανήκουν είτε διαθέτουν για τον σκοπό αυτό ειδική άδεια
αναφέρει τον αποκλεισμό εγγυήσεων και υπογραμμίζει ότι το λογισμικό νοείται ως έργο το οποίο βελτιώνεται συνεχώς
αναφέρει τον αποκλεισμό - καταρχήν - της ευθύνης του χορηγού της άδειας
υπογραμμίζει την υποχρέωση πληροφόρησης του κοινού όσον αφορά την ταυτοποίηση και την διεύθυνση του χορηγού της άδειας
προβλέπει την δικαιοδοσία των δικαστηρίων του τόπου όπου ο χορηγός της άδειας διαμένει ή ασκεί την κύρια δραστηριότητά του αλλά και την δικαιοδοσία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε ορισμένες περιπτώσεις
ορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο

Σύγκριση και σχέση με άλλες άδειες ελεύθερου λογισμικού

Η EUPL είναι η πρώτη άδεια ΕΛ/ΛΑΚ που δημιουργήθηκε από διεθνή οργανισμό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποσκοπεί εξάλλου με την πρωτοβουλία της να εξαλειφθούν νομικές αβεβαιότητες, υπάρχουσες ή αναμενόμενες, σε σχέση με άλλες άδειες ΕΛ/ΛΑΚ, όπως η GNU GPL, δημιουργώντας έτσι μια άδεια η οποία λαμβάνει δεόντως υπόψη το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Η EUPL έχει αναγνωριστεί από την OSI (Open Source Initiative ).^[1]

Η EUPL είναι συμβατή με τις ακόλουθες άδειες ^[2]:

GNU General Public License (GNU GPL) v. 2
Open Software License (OSL) v. 2.1 Αρχειοθετήθηκε 2010-01-20 στο Wayback Machine.
Common Public License (CPL) v. 1.0 Αρχειοθετήθηκε 2020-10-22 στο Wayback Machine.
Eclipse Public License v. 1.0
Cecill v. 2.0

Πολιτική των Κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ορισμένα Κράτη μέλη έχουν μετά το 2010 υιοθετήσει ή αναθεωρήσει την πολιτική τους με σκοπό να ενθαρρύνουν - ανάλογα με την περίπτωση - την διανομή λογισμικού που αφορά εφαρμογές των δημοσίων διοικήσεων με άδειες ΕΛ/ΛΑΚ. Η EUPL αναφέρεται ρητά σε κάποιες περιπτώσεις;

Ισπανία ( https://web.archive.org/web/20100714111936/http://www.csae.mpr.es/csi/pdf/ENI_INTEROPERABILITY_ENGLISH_final.pdf )

Μάλτα ( https://www.mita.gov.mt/page.aspx?pageid=216 Αρχειοθετήθηκε 2012-03-20 στο Wayback Machine. )

Ολλανδία ( https://noiv.nl/actueel/nieuws/actueel/nieuws/2009/06/09/open-source-licentiewijzer-gelanceerd/^{[νεκρός σύνδεσμος]} )

Παραπομπές

↑ «Open Source Initiative approves European Union Public licence». Gijs Hillenius. 11 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010.
↑ «European Union Public Licence (EUPL) - Οδηγίες για χρήστες και προγραμματιστές, Παρ. 5.5». Patrice-Emmanuel Schmitz. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010.

Επίσημος ιστότοπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - http://ec.europa.eu/index_el.htm
Ομιλία της Neelie Kroes, αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - http://www.youtube.com/watch?v=ok100U4Fo3Y&NR=1
EUPL - Οδηγίες για χρήστες και προγραμματιστές - https://joinup.ec.europa.eu/community/eupl/og_page/guidelines-users-and-developers
Marco Battistoni - https://joinup.ec.europa.eu/community/eupl/og_page/introduction-eupl-licence Introduction to the EUPL project
Philippe Laurent, Un logiciel libre de la Communauté européenne en open source? Le choix crucial d'une licence libre - https://web.archive.org/web/20091119202748/http://www.droit-technologie.org/dossier-148/un-logiciel-de-la-communaute-europeenne-en-open-source-le-choix-cr.html
Fabian Bastin, Philippe Laurent, Study of the compatibility mechanism of the EUPL ( European Union Public License) - http://ec.europa.eu/idabc/servlets/Doc3ef5.pdf?id=27472]" v. 1.0
Open Source News, EU: Rise In Use Of EUPL For Publishing Open Source Software - https://web.archive.org/web/20101006080537/http://www.egovmonitor.com/node/38272

Δείτε επίσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

http://ec.europa.eu/idabc/en/document/7774.html Ο επίσημος ιστότοπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπου αναφέρονται το κείμενο της άδειας σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και οι οδηγίες για χρήστες και προγραμματιστές
http://ec.europa.eu/idabc/servlets/Doc4456.pdf?id=31978 Το κείμενο της άδειας στα ελληνικά
http://ec.europa.eu/idabc/en/document/5425.html Τεκμηρίωση
http://ec.europa.eu/idabc/en/document/7672.html 'Αρθρα και σχόλια (ελληνικά και γερμανικά )
http://www.joinup.eu/ ( The Joinup Open Source Observatory and Repository ) όπου αναφέρονται μεταξύ άλλων σχόλια και εξελίξεις όσον αφορά την EUPL

[1] «Open Source Initiative approves European Union Public licence». Gijs Hillenius. 11 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010.

[2] «European Union Public Licence (EUPL) - Οδηγίες για χρήστες και προγραμματιστές, Παρ. 5.5». Patrice-Emmanuel Schmitz. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2010.

[1]

[2]